Tarih: 28 / Nisan / 2024 //Sayfa hit sayısı:  16345   

Sclerotium rolfsii
Güney Yanikligi



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Sclerotium rolfsii Sacc. (teleomorph: Athelia rolfsii (Curzi) Tu & Kimbrough = Pellicularia rolfsii (Sacc.) West.) fungal bir hastalik etmeni olup, 200 den fazla türü etkiledigi tahmin edilmektedir. Konukçulari arasinda, süs bitkileri, bugdaygiller, meyve agaçlari, sebzeler ve yabaci otlar bulunmaktadir. Bunlardan bazilari; fasulye,lahana, havuç, karnibahar, hiyar, patlican, sarimsak, marol, kavun, maydanoz, bezelye, sogan, bamya, biber, domates, patates, turp, kabak, soyafasulyesi sayilabilir. Fungus sulama suyu, bulasik toprak, isleme aletleri ve sasirtilacak fideler ile tasinabilir, özelikle fungusun sclerotlari bu tasimada büyük rol üstlenmektedir. Fungus kis gibi olumsuz kosullarida bu sklerotlar ya da yeni sezona kadar kalan canli bitki artiklarinda geçirir. Yeni sezonda bulasma sklerotlardan olusan sporlardan meydana gelir ve hastalik olusur. Bu sporlar uzun mesafelere hava akimlari ile tasinabilir. Nem ve yüksek sicakliklar fungusun gelismesi için ideal kosullardir. Düsük sicakliklarda ise enfeksiyon gerçeklesmeyebilir. Fungusun diger bir sinonim ismi ise Corticium rolfsii (Sacc.) Curzi.' dir.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Fungus bitkilerde farkli belirtilere neden olabilir, fidelerde çökerten, patates yumrularinin çürümesi, gövde kanseri, yumru yanikligi, kök çürümesi, ve meyve çürümesi seklinde ortaya çikabilir. Nispeten kuru topraklarda, patates yumrularindaki lekeler Rhizoctonia solani tarafindan olusan belirtilere benzemektedir. Patates, kabak gibi bitkilerde depo çürüklügüne neden olabilir. Gövdelerde ilk belirtiler toprak yüzeyinin hemen altinda koyu kahverengi bir leke seklindedir. Ilk göze çarpan etki ise alt yapraklarda baslayan çogunlukla sararma ve solgunluktur. Maydanoz ve pirasa gibi bitkilerde gövde yan yatabilir, fasulye gibi bitkilerde dik kalabilir. Solgunluk ilerlemeye devam ederken, lekelerin üzerinde fungusun beyaz ipliksi miselleri gelisir. Fungus fide halindeki bitkilerin tüm dokularina saldirarak bitkileri öldürebilir. Daha yasli dokularda ise fungus odunsu dokulara saldirmamakta, fakat kabuk kismi zamanla kusatilmakta ve daha sonra bitki zamanla ölmektedir. Bu arada, fungus bitkide yukari dogru bir gelisme gösterir ve yukari dogru ilerlemesi ise daha çok hava ve nem kosullarin baglidir. Ayni zamanda fungus köklere dogruda hizla gelisir ve dokulari öldürür. Hastalik belirtilerinin üzerinde ve toprakta ise yuvarlak, küçük ve kahverengi sklerotlari olusur.



Mücadelesi
Kültürel mücadele
1. Konukçusu olmayan bitkiler (misir, sorgun gibi) ile ürün rotasyonuna gidilmeli.
2. Yabanciotlarin ürün alanlarindan uzaklastirilmasi.
3. Fazla nem tutacak olan sik dikinden kaçinilmali.
4. Fazla asit olmayan, humusca zengin ve iyi drenajli toprklarin seçilmesine özen gösterilmeli.
5. Toprak asitligi arttirilabilir.
6. Fungus amonyum (ammonia) ve nitrat ile de konrol edilebilir, bu gübrelere agirlik verilebilir, özellikle dikimden önce yapilmasi tavsiye edilir.
Kimyasal mücadele
Toprak iaçlamasi tavsiye edilir, ilaçlamalar pahali olmakla birlikte yüksek konsantrasyonlari bitkiye zarar verebilir. Napthalene, PCNB, formaldehyde, chloropicrin ve cyanmide. Kültürel önlemlere agirlik verilebilir. Bu fungisitler büyük alanlarda kullanilmadan önce, küçük alnalarda kullanilarak etkinlikleri test edilebilir. Bu tür testlemeler bitkilerin fide de dahil olmak üzere her devresinde testlenebilir.
MGK
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Sclerotium rolfsii
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net